جواب قلمرو های درس اول فارسی دهم

پاسخ قلمرو فکری درس ۱ فارسی دهم

جواب قلمرو فکری درس اول فارسی دهم

حل قلمرو های درس اول فارسی دهم

قلمرو زبانی (صفحه ۱۴ کتاب درسی)

۲- معنای واژه های مشخص شده را با معادل امروزی آنها مقایسه کنید.

در بن این پرده نیلوفری       کیست کند با چو منی همسری؟

واژه همسری» در گذشته به معنای برابری» بوده اما امروزه به معنای زوج» (شوهر یا زن) است.

راست به مانند یکی زله       داده تنش بر تن ساحل، ټله

واژه راست» نیز در گذشته به معنای درست» بوده اما کاربرد امروزی آن در معنای مستقیم» وخط راست» است.

۳- بیت زیر را براساس ترتیب اجزای جمله در زبان فارسی، مرتب کنید و نام اجزای آن را مشخص نمایید.

گشت یکی چشمه ز سنگی جدا        غلغله زن، چهره نما، تیز پا

یکی چشمه، (نهاد) غلغله زن (قید) و چهره نما و تیز پا ز سنگی جدا (مسند) گشت. (فعل اسنادی)

۴- در بیت پانزدهم، کدام گروه اسمی، در جایگاه مفعول قرار دارد؟

 آن همه هنگام دریا قلمرو ادبی (صفحه ۱۴ کتاب درسی)

۱- هر یک از بیت های زیر را از نظر آرایه های ادبی بررسی کنید.

چون بگشایم ز سر مو، شکن      ماه ببیند رخ خود را به من

تشخیص (ماه ببیند) - مراعات نظیر (مو، رخ، سر) - تناسب (مو و شکن)

گه به دهان، بر زده کف چون صدف         گاہ چو تیری که رود بر هدف

تشبیه (در هر دو مصراع) - تشخیص دهان چشمه) - کنایه (تیر بر هدف رفتن کنایه از مستقیم و با سرعت) - جناس ناهمسان (صدف و هدف) - تناسب تیر و هدف)

۲- با توجه به شعر نیما، چشمه نماد» چه کسانی است؟ 

انسانهای مغرور و خودبین

۳- آمیختن دو یا چند حس، در کلام را حس آمیزی» می گویند؛ مانند: از صدای سخن عشق ندیدم خوشتر» ؛ به جای شنیدن سخن»، دیدن سخن» آمده است. * نمونه ای کاربرد این آرایه ادبی را در سروده نیما بیابید.

شیرین سخنی (به دلیل آمیختگی دو حس چشایی و شنیداری) شاعر به جای شنیدن سخن از چشیدن سخن استفاده کرده است.

قلمرو فکری (صفحه ۱۵ کتاب درسی)

۱- پس از رسیدن به دریا، چه تغییری در نگرش و نحوه تفکر چشمه» ایجاد شد؟

به کوچکی و حقارت خود پی برد و از غرور و خودبینی دست برداشت و محو عظمت و بزرگی دریا شد.

۲- معنای بیت زیر را به نثر روان بنویسید.

نعره بر آورده، فلک کردہ کر        دیده سیه کرده، شده زهره در 

دریایی که خروشش گوش همه را کر کرده بود، چشمان ترسناک و هراس انگیز داشت.

۳- سروده زیر از سعدی است، محتوای آن را با شعر نیما مقایسه کنید.

یکی قطره باران ز ابری چکید        خجل شد چو پهنای دریا بدید

که جایی که دریاست من کیستم؟          گر او هست حقا که من نیستم

چو خود را به چشم حقارت بدید     صدف در کنارش به جان پرورید

بلندی از آن یافت کو پست شد          در نیستی کوفت تا هست شد

تأکید هر دو سروده بر فروتنی و تواضع و نیز پرهیز از غرور و خودبینی است. چشمه ای که در شعر نیما مغرور و متکبر است و همه کس را به چشم حقارت می بیند با دیدن عظمت دریا سکوت اختیار می کند اما قطره باران در شعر سعدی متواضع و فروتن است و این تواضع سبب می شود که او با ارزش شود.

حل قلمرو های درس اول فارسی دهم

حل قلمرو های درس اول فارسی دهم

پاسخ قلمرو های ادبی درس ۱ فارسی دهم

جواب قلمرو های درس یک فارسی دهم

حل قلمرو های فارسی دهم